Στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) πραγματοποιούνται δράσεις της Επιστήμης των Πολιτών με σκοπό την ευαισθητοποίηση και την προσφορά γνώσης στους μαθητές και στο ευρύ κοινό. 
Συνδυάζοντας τη θεωρητική προσέγγιση και τις ενεργές δράσεις τόσο στο χώρο του σχολείου, όσο και στο φυσικό περιβάλλον (εργασία στην ακτή) στοχεύουμε στην ενεργή συμμετοχή των πολιτών – επιστημόνων στην μείωση της ρύπανσης από τα πλαστικά και στην προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Το επιστημονικό προσωπικό του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών (Ι.ΘΑ.Β.Β.ΥΚ) του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. πραγματοποίησε μια παρουσίαση στους μαθητές των 40ο και 43ο Δημοτικών Σχολείων Ηρακλείου στις 2 και 5 Απριλίου 2024 αντιστοίχως, με σκοπό την ενημέρωση των μαθητών για τη ρύπανση των θαλασσών από τα πλαστικά. Παράλληλα, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να προσομοιάσουν τις επιπτώσεις της ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος μέσα από ένα διαδραστικό πείραμα που έγινε στον χώρο του σχολείου τους. Σκοπός του πειράματος ήταν η κατανόηση της επίδρασης των ρυπαντών αλλά και η σημασία της πρόληψης καθώς το θαλάσσιο οικοσύστημα δεν μπορεί εύκολα να επέλθει στην πρότερή του κατάσταση.
Η δράση συνεχίστηκε στις 20 Μαΐου 2024 με την διοργάνωση καθαρισμού της παραλίας Ξεροπόταμος στην Αμμουδάρα στην οποία συμμετείχαν 70 μαθητές της Β’ και ΣΤ’ τάξης. Πραγματοποιήθηκε συλλογή των πλαστικών απορριμμάτων και καταγραφή των διαφορετικών τύπων πλαστικών που εντοπίζονται στην παραλία. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε από το επιστημονικό προσωπικό του ΕΛΚΕΘΕ μία επίδειξη δειγματοληψίας μικροπλαστικών στην ακτή κατά τη οποία οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν πόσα “αόρατα” πλαστικά κρύβονται μέσα στην άμμο.
Οι παραπάνω δράσεις πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με τον Δήμο Ηρακλείου και την εταιρεία Follow Green. Ευχαριστούμε θερμά τον Αντιδήμαρχο Καθαριότητας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ Νίκο Γιαλιτάκη και τα στελέχη της Διεύθυνσης Καθαριότητας και Ανακύκλωσης για την συμμετοχή και την υποστήριξη τους στις δράσεις του NAUTILOS.
Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα NAUTILOS (www.nautilos-h2020.eu) (αρ. επιχορήγησης 101000825) έχει σκοπό να δημιουργήσει μια νέα γενιά οικονομικά αποδοτικών αισθητήρων και δειγματοληπτών για τον προσδιορισμό σημαντικών παραμέτρων και ρυπαντών στην θάλασσα. Η μελέτη της ρύπανσης από τα πλαστικά και η ευαισθητοποίηση των πολιτών με διάφορες δράσεις αποτελεί ιδιαίτερο στόχο του έργου με σκοπό την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τις Πλαστικές Ύλες σε μια Κυκλική Οικονομία (ESPCE). Το πρόγραμμα NAUTILOS έχει διάρκεια 4 χρόνια και αποτελείται από ένα μεγάλο εταιρικό σχήμα με 21 εταίρους από 11 Ευρωπαϊκές χώρες. Συντονιστής για την Ελλάδα είναι το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) – Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών (Ι.ΘΑ.Β.Β.ΥΚ.) με Επιστημονική Υπεύθυνη την Δρ Εύα Χατζηνικολάου.
